Problemy dotyczące sfery seksualnej od zawsze związane były z poczuciem wstydu i przekonaniem, że nie należy o nich głośno mówić. Pomimo, że jest to obszar niezwykle ważny, nadal pozostaje tematem tabu. Wydaje się przecież, że „seks to moja prywatna sprawa!”. Słusznie, każdy ma prawo do swojej intymności oraz wyboru czy chce o niej rozmawiać.
Sprawa wydaje się bardziej skomplikowana, kiedy przeszkody w życiu erotycznym są na tyle silne, że uniemożliwiają poradzenie sobie z nimi samemu. Ich zasięg rozszerza się wówczas na inne dziedziny życia: związek, rodzinę, samopoczucie i nastrój, samoocenę, a nawet zdrowie. W takich momentach warto zmierzyć się ze swoim oporem i rozważyć decyzję o rozmowie z seksuologiem.
Z jakimi problemami do seksuologa?
Najczęściej w gabinecie seksuologa zgłaszane są problemy obejmujące potrzeby seksualne, oraz satysfakcję i doświadczanie przyjemności. Kochankowie skarżą się na niedopasowanie w tych kwestiach, a w ich związku często brakuje również komunikacji oraz otwartego wyrażania swoich uczuć i pragnień. Taka postawa sprawia, że pojawia się coraz więcej dyskomfortu i cierpienia związanego z życiem seksualnym.
Z różnych względów początkowo niepozorne sygnały u obu płci przybierają postać typowych problemów. Kobiety najczęściej zmagają się ze zmniejszeniem lub całkowitym brakiem potrzeb seksualnych oraz mają trudności w osiągnięciu orgazmu. Rzadziej występują dyspareunia, czyli ból podczas kontaktów seksualnych i pochwica objawiająca się skurczem mięśni pochwy utrudniającym odbycie stosunku. W życiu erotycznym mężczyzn najczęściej przeszkadzają przedwczesny wytrysk i zaburzenia erekcji. Rzadziej skarżą się oni na zmniejszenie potrzeb seksualnych, wytrysk opóźniony czy brak orgazmu. Do seksuologa zwracają się też osoby, których preferencje seksualne uniemożliwiają tworzenie satysfakcjonujących związków (fetyszyzm, ekshibicjonizm itp.) oraz osoby mające zaburzenia w zakresie identyfikacji płciowej (transseksualizm, transwestytyzm). Oprócz wyżej opisanych, seksuolog może okazywać wsparcie również w innych obszarach związanych przykładowo z rozwojem psychoseksualnym czy akceptacją swojej orientacji.
Czego można się spodziewać?
Pierwsze spotkanie z seksuologiem ma na celu rozpoznanie problemu, oraz jego przyczyn. Często na początkowym etapie konieczna może być konsultacja zarówno z seksuologiem – psychologiem jak i z seksuologiem – lekarzem. Ten drugi pomoże w sytuacji, kiedy powodem dysfunkcji jest stan zdrowia somatycznego. Natomiast psycholog lub psychoterapeuta zaangażuje się w momencie, gdy przyczyny leżą w sferze psychicznej. Mogą to być zarówno czynniki partnerskie, rozwojowe, osobowościowe czy społeczno-kulturowe. Najczęstszymi i najpoważniejszymi przyczynami są lęk i niska samoocena, błędne przekonania na temat seksu oraz zakłócenia w komunikacji pomiędzy partnerami. Źródeł natomiast można doszukiwać się w rygorystycznym wychowaniu, doświadczeniach traumatycznych i przemocowych, konfliktach rodzinnych czy trudnościach związanych z rozwojem i dojrzewaniem płciowym. To tylko niektóre z bardzo wielu indywidualnych uwarunkowań, które mogą mieć negatywny wpływ na życie intymne w dorosłym życiu.
Rodzaj terapii
W zależności od rodzaju i głębokości problemu proponowana jest terapia krótko lub długoterminowa. Może odbywać się ona indywidualnie, ale często konieczne są spotkania z parą w celu ustalenia i realizacji strategii pomocy. Na pierwszych sesjach zazwyczaj potrzebna jest edukacja i oswajanie tematu, a także pogłębienie rozumienia swojej seksualności. Następnym krokiem mogą być różnego rodzaju treningi, które pomagają zminimalizować objawy. W dalszej perspektywie dobre efekty może przynieść psychoterapia indywidualna lub partnerska. Niezależnie od drogi jaka prowadzi do celu, rolą seksuologa jest zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, atmosfery życzliwości i akceptacji, oraz zaoferowanie najlepszych metod pracy, które będą służyły zmianie.
Autor: Wioletta Karłowicz-Dul – psycholog, psychoterapeutka, seksuolog
